آمادگی برای درس استعداد تحصیلی کنکور دکتری

استعداد تحصیلی

مقدمه

درس استعداد تحصیلی از دروس عمومی تمامی رشته ها و گروه های کنکور دکتری می باشد که از سال 1390 این درس به عنوان سرفصل های امتحانی کنکور دکتری معرفی شد و دارای ضریب یک می باشد. برخی از داوطلبان کنکور دکتری گمان میکنند مطالعه برای این درس تأثیری ندارد و به هوش و استعداد فرد برمیگردد؛ باید گفت این درس همانند دروس دیگر نیازمند یادگیری مهارت های خاص خود می باشد.

این درس به جهت ارزیابی و سنجش هوش داوطلب کنکور؛ دقت و سرعت؛ توانایی تجزیه و تحلیل؛ توانایی تجسم او طراحی شده است. سؤالات این درس برگرفته شده از سؤالات دو آزمون GMAT و GRE می باشد.

از آنجایی که برای درس استعداد تحصیلی کنکور دکتری منبع مشخصی از سوی سازمان سنجش تعریف نشده است ؛ برای داوطلبین کسب نتیجه ای مطلوب در این درس حداقل در مرحله ی اول کنکور از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

آشنایی با منابع درس استعداد تحصیلی

با این حال شما می توانید برخی از منابعی که برای این درس توسط اساتید و مشاوران مطرح کشور توصیه می شود را مطالعه نمایید؛ که عبارتند از:

▪️ کتاب درس و تست:

1.    استعداد تحصیلی، ویژه آزمون دکتری، امیر عرفانیان، نگاه دانش

2.    استعداد تحصیلی، ویژه آزمون دکتری (کتاب نقره ای رنگ)، هادی مسیح خواه- محمد وکیلی،کتابخانه فرهنگ

3.    جزوه استعداد تحصیلی ویژه ی کنکور دکتری،آرش قوی پنجه

  ▪️ کتاب های مجموعه تست های کنکور دکتری: .

            1.   استعداد تحصیلی دکتری؛ گروه علوم انسانی، امیر عرفانیان، نگاه دانش

2.    استعداد تحصیلی دکتری؛ گروه علوم پایه، امیر عرفانیان، نگاه دانش

3.    استعداد تحصیلی دکتری؛ گروه هنر، امیر عرفانیان، نگاه دانش

4.    استعداد تحصیلی دکتری؛ گروه فنی و مهندسی، امیر عرفانیان، نگاه دانش

5.    استعداد تحصیلی دکتری؛ گروه علوم انسانی، هادی مسیح خواه-محمد وکیلی-آرش قوی پنجه، کتابخانه فرهنگ

6.    استعداد تحصیلی دکتری؛گروه علوم پایه، هادی مسیح خواه- محمد وکیلی- آرش قوی پنجه، کتابخانه فرهنگ

7.    استعداد تحصیلی دکتری؛گروه فنی و مهندسی، هادی مسیح خواه- محمد وکیلی-آرش قوی پنجه، کتابخانه فرهنگ

8.    مجموعه سوالات کنکور 91 تا 96 دکتری مهندسی صنایع + استعداد تحصیلی و زبان انگلیسی ،دکتر خاکبازان-جهانشاهی-نیکوفکر-طورانی،نگاه دانش

هم چنین میتوانید از کتب GMAT کنکور کارشناسی ارشد رشته ی مدیریت استفاده کنید: 

1) GMAT استعداد و آمادگی تحصیلی ویژه ی رشته ی مدیریت، احمد صداقت، نگاه دانش

2)  استعداد و آمادگی تحصیلی ویژه ی مدیریت، اصلانی-مجبوری-غفارزادگان، نگاه دانش

3)  کنکور کارشناسی ارشد GMAT استعداد و آمادگی تحصیلی ویژه رشته‌های MBA و مدیریت اجرایی، شهاب بچاری،آزاده

4)  استعداد و آمادگی تحصیلی ویژه رشته مدیریت،امیر عرفانیان، نگاه دانش

    همچنین بهتر است سؤالات چند دوره ی اخیر کنکور دکتری رشته ی خود و حتی گروه آزمایشی خود را با دقت انجام دهید.

        ❗️ شما میتوانید 26 سری نمونه سوال دروس استعداد تحصیلی و زبان انگیسی کنکور دکتری از سال 90 تا 97 را از سایت ما دانلود نمایید.

📚 کتاب استعداد تحصیلی دکتری (تمامی گروه ها) را از اینجا تهیه کنید.

📚 برای تهیه ی کتاب استعداد و آمادگی تحصیلی ویژه ی رشته مدیریت اینجا کلیلک کنید.

📚 برای تهیه ی کتاب 2000 سؤال استعداد تحصیلی کارشناسی ارشد اینجا کلیلک کنید.

📚 مجموعه سوالات کنکور 91 تا 96 دکتری مهندسی صنایع + استعداد تحصیلی و زبان انگلیسی را از اینجا تهیه کنید.

معرفی بخش های مختلف سؤالات

سؤالات درس استعداد تحصیلی شامل 4 بخش می باشد که عبارتند از :

1. بخش اول: درک مطلب

2.  بخش دوم: منطقی

3.  بخش سوم: تحلیلی

4.  بخش چهارم: کمیتی

این قاعده در تمام 6 گروه آزمایشی کنکور دکتری ( زبان، هنر، علوم انسانی، علوم پایه، دامپزشکی،کشاورزی) وجود دارد به جز در گروه آزمایشی فنی – مهندسی که در این گروه به جای بخش منطقی؛ بخش تجسمی وجود دارد.

بخش اول: درک مطلب

درک مطلب: انواع سؤالاتی که معمولا در بخش درک مطلب پرسیده می شود اعم از : یافتن جزییات بیان شده و بیان نشده، یافتن منظور و پیام اصلی متن؛ بیان هدف کلی متن؛ استخراج و استنباط از متن؛ یافتن مرجع ضمیر؛ پیدا کردن بهترین عنوان برای متن و غیره. این بخش در چند دوره ی اخیر کنکور معمولاً 8 سؤال داشته است.

 در این بخش دو متن تقریباً بلند با توجه به گروه آزمایشی خودتان داده می شود که از همین متون سؤالاتی پرسیده میشود که شما بهتر است با دانش قبلی ِ خود پاسخ ندهید و به اطلاعات داده شده در متن توجه نمایید و حتی ممکن است در برخی سؤالات به قوه ی تحلیل و استنباط خود تکیه کنید.

پاسخ گویی به سوالات بخش درک مطلب

هر داوطلبی برای پاسخگویی به سؤالات روش ها  و استراتژی های خاص خود را دارد اما پیشنهاد من برای این قسمت این است که این گونه عمل کنید:

ابتدا صورت سؤالات را بخوانید و سعی کنید به گزینه ها در این قسمت نگاهی نیندازید با خواندن سؤالات شما بهتر بر روی متن و خواسته های سؤال تمرکز میکنید. سپس متن را بادقت بخوانید؛ در این هنگام در درون متن به دنبال پاسخ سوالات باشید. در اینجا بهتر است کلمات کلیدی هر پاراگراف را علامت بزنید و حال برای پاسخگویی به سؤالات بهتر است آن جمله ای که در متن از آن سؤال شده است و حتی چندین جمله قبل و بعد از آن را با دقت بخوانید و سپس به سؤالات پاسخ دهید اما برای این کار بهتر است نوع سؤال را تشخیص دهید.

نمونه تست:

بخش دوم: منطقی

منطقی: این بخش تا حدودی شبیه به بخش درک مطلب میباشد؛ با این تفاوت که متن داده شده کوتاه می باشد و شامل 7 سؤال است و عمدتاً متنون عمومی هستند و ارتباطی با گروه های آزمایشی ندارند. همانطور که قبلاً گفته شد این بخش جزء گروه آزمایشی «فنی- مهندسی» نمی باشد و در تمامی گروه های آزمایشی دیگر وجود دارد.

انواع سؤالاتی که در بخش منطقی پرسیده می شود؛ شامل:

1.    تضعیف استدلال ( زیر سؤال بردن و خدشه دار کردن و تضعیف نتیجه مفروضات مسئله)

2.    تقویت استدلال

3.    نتیجه گیری

4.    یافتن مفروضات پنهان

در اینجا بهتر است شما را با انواع استدلال آشنا کنم:

o      استدلال قیاسی: به این نوع استدلال، استدلال استنتاجی نیز گفته میشود.مسیر حرکت در این نوع استدلال از کلیات به جزئیات می باشد. در واقع با حقایقی که با استفاده از قواعدی از پیش پذیرفته ایم حکم جدید را اثبات میکنیم.

o      استدلال استقرایی: در این روش ما باید از جزئیات به کلیات پی ببریم به عبارتی ما در این استدلال باید نتیجه بگیریم با توجه به مشاهداتمان آنچه که برای یک جزء وجود دارد؛ به کلیاتی که آن جزء مشخص در آن گروه قرار دارد تعمیم دهیم.

o      استدلال تشبیهی: در این روش با استفاده از استراتژی "از جزء به جزء رسیدن" استدلال میکنیم.

پاسخ گویی به سوالات بخش منطقی

برای جواب دادن به سؤالات منطقی همانند پاسخگویی به سؤالات درک مطلب اول صورت سؤالات را بخوانید؛ پس از خواندن متن اول باید نوع استدلال (های) موجود در متن را بیابید.

سعی کنید قبل از آنکه گزینه ها را بخوانید پاسخ را خودتان حدس بزنید و ضمناً این کار را نکنید که با دیدن اولین گزینه که حدس میزنید گزینه ی درست همین باشد؛ همین گزینه را انتخاب کنید شما باید تمامی گزینه ها را نگاه بیندازید و گزینه هایی که فکر میکنید غلط هستند را حذف کنید و روی باقی گزینه های تمرکز و دقت بیشتری بکار ببرید.

پاسخ به این دسته سؤالات نیازمند دقت و تمرکز بسیار بالایی است.

نمونه تست:

نحوه برخورد صحیح با یک تست استدلال منطقی چیست؟ به قلم استاد عرفانیان

1)  متن استدلال را به دقت و با وسواس بخوانید. هر کجا که مقدور بود، اقدام به تشخیص و تفکیک «فرض ها»، «مفروضه ها» و «نتیجه گیری» نمایید. دقت داشته باشید که این مرحله باید تقریبا در 30 الی 45 ثانیه صورت پذیرد!

2)  در تحلیل استدلال می توانید از ترسیم دیاگرام استفاده کنید تا روابط حاکم بر فرض ها را بهتر به نمایش بگذارید و اندیشیدن درمورد استدلال را ساده تر نمایید.

3)  15 ثانیه اضافه تر هم در نظر بگیرید تا مطمئن شوید نتیجه گیری درستی از متن نموده اید و جان کلام نویسنده را درست درک کرده اید.

4)  صورت سوال را سریع بخوانید تا مشخص شود چه چیزی از شما خواسته اند (تقویت، تضعیف، مفروضه، نتیجه و ...). آنگاه اندیشه کنید که با توجه به جریان حاکم بر تست، چه جنس بیانی می تواند پاسخ صحیحی به سوال مطرح شده باشد.

5)  سپس گزینه ها را از نظر بگذرانید و به دنبال رد گزینه های نامعقول باشید. چنانچه گام های قبلی را با کیفیت انجام داده باشید، انجام این مرحله نباید خیلی سخت باشد! گزینه صحیح به زودی خود را نشان خواهد داد.

 (یک پیشنهاد فوق حرفه ای) به منظور گسترش مهارت های تحلیلی و درک خود، در مواجهه اول با هر سوال استدلال منطقی، گزینه ها را با تکه ای کاغذ یا با دست خود بپوشانید. این کار فرصتی را فراهم می آورد تا شما فارغ از هیاهوی به پا شده در گزینه ها، آزادانه ذهن خود را بر فرار استدلال پرواز دهید و به یافتن جواب مناسب بیاندیشید؛ آنگاه با تصویری اولیه و کمرنگ از آنچه که به دنبالش هستید به گزینه ها مراجعه خواهید کرد و لذا زودتر پیدایش خواهید نمود!

بخش سوم: تحلیلی

تحلیلی: برای پاسخ به این گونه سؤالات نیازی به هیچ گونه فرضیات ذهنی ِ قبلی ندارید و فقط می توانید بر قوه ی تحلیل خود تکیه کنید.

سؤالات این بخش 8 عدد می باشد که معمولاً شامل دو مدل است.

انواع سؤالات این بخش عبارتند از:

Ø    بررسی شروط

Ø    جدول و ماتریس اطلاعات

Ø    چینش

Ø    جانمایی

پاسخ گویی به سوالات بخش تحلیلی

برای پاسخ گویی به این سؤالات باید 3 گام زیر را طی نمایید:

      1)  مدل سازی مسئله ی تعریف شده بر اساس قواعد موجود

      2) خلاصه کردن قواعد براساس مدل به دست آمده

3) پاسخ به سؤالات بر اساس مدل و قواعد مسئله

ضمناً پیش از انجام این 3 گام ابتدا باید نوع سؤال را پیدا کنید.

پس از طی کردن این گام ها شما یا با مسئله ی تک حالته و یا با مسئله ی چند حالته روبرو خواهید شد. در مسئله ی چند حالته هر اطلاعات و داده ای که از صورت سؤال دریافت میکنید فقط برای همان سؤال قابل استفاده است در حالیکه در مسائل تک حالته اینطور نیست وبین سؤالات روابطی وجود دارد.

نمونه تست:

بخش چهارم: کمیتی

  کمیتی: این بخش جهت سنجش هوش و دانش ریاضیات پایه ی داوطلب  هم چون هندسه، جبر،آمار و ... طراحی می شود که برای هر گروه آزمایشی متفاوت است و شامل 7 سؤال می باشد.

انواع سؤالاتی که در این بخش پرسیده می شود عبارتند از:

1)سؤالات حل مسئله (تسلط بر مفاهیم پایه ای و ابتدایی ریاضی کافی ست)  

2)سؤالات مقایسه های کمی (تسلط بر قوانین حل معادلات و نامعادلات لازم است)

3) سؤالات کار با داده های آماری   

4) هوش (یافتن روابط بین اعداد و اشکال و ...)

نمونه تست:

بخش پنجم: تجسمی (ویژه ی گروه آزمایشی فنی- مهندسی)

 تجسمی: در این بخش اشکالی داده می شود و پس از اعمال تغییراتی از داوطلب خواسته می شود تا شکل نهایی را بیابد.

هدف از طرح سؤالات این بخش سنجش هوش و قدرت تجسم (تصویر سازی ذهنی) و دقت داوطلب می باشد. این بخش که در واقع جایگزین سؤالات بخش منطقی دیگر گروه های آزمایشی هست شامل 7 سؤال می باشد.

انواع سؤالات بخش تجسمی:

1)  تغییر شکل

2) سه بعدی

نمونه تست:

نقل قول

نکات طلایی در مطالعه درس «استعداد تحصیلی» به قلم استاد عرفانیان

 1. در هنگام مطالعه و تست­ زنی، تمرکز کامل مورد نیاز است. لذا اگر تمرکز ندارید، کتاب را بسته و به کار دیگری مشغول شوید.

 2. بخش­های درک مطلب، منطقی و تجسمی، درصد سازترین سؤالات استعداد تحصیلی را تشکیل می­ دهند. آنها را آسان از دست ندهید!

 3. بخش­ های کمیتی و تحلیلی را نیز صرفاً به ­خاطر دشوار بودن آنها کنار نگذارید. با کمی تمرین و ممارست، وضع بهتر خواهد شد.

 4. سه حلقه «آشنایی با تیپ ­ها»، «فراگیری تکنیک­ ها و متد های حل» و «تست­زنی تا مرز تسلط» را فراموش نکنید!

 5. در بخش­های کمیتی و تحلیلی، سعی کنید شما گره تست را باز کنید نه پاسخ تشریحی کتاب! لذا با مسائل بجنگید و وقت صرف کنید.

 6. توصیه می­شود از 90 دقیقه زمان دفترچه عمومی کنکور که به دروس زبان و استعداد تحصیلی تعلق دارد، 60 دقیقه سهم استعداد باشد.

 7. برای این درس خیلی دنبال خلاصه ­نویسی نباشید! آنچه بیشتر نافع است، حاشیه ­نویسی نکات و یا حتی ابهامات شما در جزوه و کتاب است.

8. استمرار در مطالعه را فراموش نکنید و از روزی که شروع کردید، هر روز حداقل یک ساعت استعداد تحصیلی بخوانید.

همراه ما باشید با توصیه و پیشنهاد های مشاور و رتبه ی 4 کنکور دکتری مهندسی صنایع سال 96

آقای سعید بهشتی – کارشناس ارشد بهینه سازی دانشگاه صنعتی شریف؛ دانشجوی دکتری مهندسی صنایع دانشگاه تهران

منابعی که آقای سعید بهشتی برای درس استعداد تحصیلی استفاده کردند و پیشنهاد میکنند عبارتند از: درسنامه و جزوه ی کلاسی استاد عرفانیان و کتاب مجموعه تست های استاد عرفانیان
سعید بهشتی از تجربیات خود گفت: وقت بسیار کمی برای این درس داریم و فرصت نمیکنیم به تمام سؤالات پاسخ دهیم پس بهتر است بیشتر زمان مان را بر روی بخش های امتیاز آور صرف کنیم برای گروه فنی مهندسی معمولاً بخش های کمیتی و تا حدودی تحلیلی سخت هستند و سؤالات این دو بخش سخت طراحی میشوند.
به عنوان یک پیشنهاد می توانید پاسخگویی به سؤالات را از بخش درک مطلب شروع کنید چون به نسبت بقیه ی بخش ها امتیاز آورتر میباشد پس از آن به سراغ بخش تجسمی بروید تا بتوانید زمان کافی برای این بخش در نظر بگیرید سپس سراغ بخش تحلیلی رفته؛ همانطور که قبلا گفته شد این بخش شامل دو مدل می باشد بهتر است یک مدل را انتخاب کنید و به سؤال هایش پاسخ دهید پس ازآن به بخش کمیتی بروید و اولین سؤال آن که مربوط به هوش می باشد را پاسخ دهید اگر هنوز زمان داشتید به سراغ سؤال های مقایسه ای بروید.

دغدغه ای که بیشتر داوطلبین کنکور دکتری در مورد دروس عمومی دارند این است که می توانیم درس استعداد تحصیلی را کامل حذف کنیم و وقتمان را بیشتر صرف زبان و دروس تخصصی بکنیم؟ پاسخ آقای  سعید بهشتی را بخوانید: به هیچ عنوان این کار را نکنید، ریسک بسیار بالایی دارد چرا که کنکور غیرقابل پیش بینی هست و به طور مثال اگر شما درس استعداد را کنار بگذارید ممکن است در کنکور درس زبان بسیار دشوار طرح شود و درس استعداد بسیار راحت و اینجاست که هیچکدام از این دو را به درستی نمیتوانید پاسخ دهید. البته که نظر شخصی بنده این هست که برای دروس تخصصی وقت بیشتری بگذارید به چند دلیل:  1- این دروس به نسبت دروس عمومی ضریب بیشتری دارند و بالطبع تأثیر بیشتری در قبولی شما خواهد داشت. 2-  زمان بیشتری برای پاسخ گویی به آن ها دارید. 3- معمولاً اکثر داوطلبین کنکور با دروس تخصصی در کنکور و مقطع کارشناسی ارشد آشنا شده اند.

مزایای شرکت در کلاس استعداد تحصیلی:

همینطور که میدانید این درس کاملاً ناآشنا می باشد و در هیچ مقطعی تا کنون آن را مطالعه نکرده اید البته به استثناء دانشجویان ارشد مدیریت  و حتی ممکن است ندانید به چه صورت آن را مطالعه کنید و روش های صحیح مطالعه ی آن را ندانید. بر طبق صحبت ها ی آقای سعید بهشتی کلاس از استاندارد های خاصی برخوردار است و در آن علاوه بر آموزش این درس و تمرین بیشتر، هم چنین رفع اشکال، روال و روش پاسخگویی به هرنوع از سؤالات کاملاً گفته می شود.

برنامه ی کلاس های دروس عمومی کنکور دکتری موسسه ی پژوهش

نویسنده: زهرا حاجی جعفری

تنظیم: توسط تیم تولید محتوای موسسه ی پژوهش

منابع:

کتاب جامع استعداد تحصیلی ویژه ی آزمون دکتری
pazhuhesh.org
Iedep.com
a-erfanian.com
heyvagroup.com